EMDR Terapisi Nedir? Hangi Durumlarda EMDR Terapisi Kullanılır?
EMDR terapisinde 8 aşamalı, üç yönlü (geçmiş, şimdi, gelecek) bir protokol uygulanır. Hedef, geçmişte yaşanan anıların yeniden işlenerek duyarsızlaşmanın sağlanması, bugünkü semptomların tedavisi ve danışanın gelecekte karşılaşacağı benzer sorunlar karşısında geliştirdiği yeni bakış açısı ile daha sağlıklı davranışlar gösterebilmesidir.
EMDR Protokolü
- Danışan Geçmişi: Semptomların kaynağı olan anılar ve hedefler belirlenir, tedavi planı oluşturulur.
- Hazırlık: Danışan EMDR hakkında bilgilendirilir ve işlemlemeye hazır hale getirilir.
- Değerlendirme: Danışan hedef anıyı temsil eden görseli, o ana ilişkin negatif inanç ve duygularını, bedensel tepkilerini belirler. Arzulanan pozitif inanç da netleştirilir.
- Duyarsızlaştırma: Danışan seçtiği resme odaklanarak negatif inanç ve hisleri yaşar. Ardından zihninden geçenleri özgürce ifade ederken terapistin yönlendirdiği göz hareketlerini takip eder. Bu uygulama beynin sağ ve sol yarım küresi arasında entegrasyon sağlar.
- Göz hareketlerine ek olarak çift yönlü işitsel ya da dokunsal uyarımlar da kullanılabilir.
- Terapist her setin ardından danışana zihninden geçenleri sorar. Anı, pozitif düşünce ile bağlanana kadar işleme devam eder.
- Yerleştirme: Pozitif inançların güçlenmesi için tekrar setler uygulanır.
- Beden Tarama: Bedendeki olası rahatsızlık veren duyumlar taranır ve gerekirse işlem yapılır.
- Kapanış: Terapist seansı güvenli şekilde kapatır, rahatlatıcı teknikler uygular ve danışanı bilgilendirir.
- Yeniden Değerlendirme: Bir önceki seansın etkileri gözden geçirilir, pozitif sonuçların kalıcılığı değerlendirilir. Gerekirse işlenmemiş başka anılara geçilir.
Geçmiş ve yakın zamana ait anıların işlenmesi tamamlandığında bugünkü semptomlar büyük ölçüde azalır. Bu aşama tamamlandıktan sonra “Gelecek” aşamasına geçilir.
Terapist, danışanın işlevsel olmayan tepkiler geliştirdiği güncel tetikleyici durumlara dair yeni senaryolar oluşturur. Danışan bu senaryoları zihninde canlandırır, gerekirse bu süreçte yeni beceriler kazandırılır. Böylece kişi, daha önce zorlandığı durumlarla baş etmeye hazır hale gelir.
EMDR Ne Kadar Sürer?
EMDR, terapi literatüründe “kısa süreli terapiler” arasında yer alır. Ancak süresi kişiye bağlıdır. Danışanın yaşadığı travmaların sayısı, etkisi, bugünkü yaşam koşulları ve kişinin bilgiyi işleme biçimi bu süreci belirler.